ΜΑΘΗΜΑ : ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ – ΑΝΥΨΩΤΙΚΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ
Ειδικότητα: Τεχνικός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων & Κατασκευών
Τάξη: Γ’
«ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ – ΑΝΥΨΩΤΙΚΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ» - ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ &
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α’ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ
1)
Ποια μηχανήματα
ονομάζονται μηχανήματα ανυψώσεως ;
Απ: Μηχανήματα ανυψώσεως λέγονται τα μηχανικά
συγκροτήματα, που μας χρησιμεύουν για τη μεταφορά βαρών που γίνεται κατακόρυφα
ή οριζόντια και κατακόρυφα συγχρόνως.
2)
Τι πετυχαίνουμε
με τη χρησιμοποίηση των μηχανημάτων ανύψωσης ;
Απ: α) διακίνηση υλικών που το βάρος τους ξεπερνά τη
μυϊκή δύναμη του εργάτη, β)εξοικονόμηση
εργατικών χεριών, γ)εξοικονόμηση χρόνου, δ)δεν καταπονείται το προσωπικό με
βαριές εργασίες, ε) αύξηση παραγωγικότητας, στ) αποφεύγεται φθορά των υλικών
και άρα μείωση του κόστους παραγωγής.
3)
Σε ποιες
κατηγορίες κατατάσσονται τα ανυψωτικά μηχανήματα;
Απ: α)απλά ανυψωτικά μηχανήματα, όπως τροχαλίες,
βαρούλκα, β)γερανοί, γ) γερανογέφυρες, δ)ανελκυστήρες, ε) εναέριοι μεταφορείς
(τελεφερίκ).
4)
Τι γνωρίζετε για
τα συρματόσχοινα; Πως σχηματίζονται Σε
τι κατηγορίες διακρίνονται;
Απ: Τα συρματόσχοινα ή χαλύβδινα καλώδια σχηματίζονται
από χαλύβδινα σύρματα μεγάλης αντοχής (130-180 kp/mm2). Πολλά συρματίδια αφού τυλιχθούν ελικοειδώς γύρω από
μια ψυχή από καννάβι σχηματίζουν δέσμες (κλώνους). Πολλές δέσμες, συνήθως 6-8,
αφού ελιχθούν πάλι γύρω από μια καννάβινη ψυχή σχηματίζουν το πολύκλωνο καλώδιο
(συρματόσχοινο). Ανάλογα με τη φορά περιστροφής των δεσμών διακρίνονται σε
δεξιόστροφα και αριστερόστροφα συρματόσχοινα.
5)
Ποια είναι τα
πλεονεκτήματα των συρματόσχοινων σε σχέση με τις αλυσίδες;
Απ: α)Παρουσιάζουν αθόρυβη λειτουργία, β) παρουσιάζουν
μεγαλύτερη ασφάλεια από απότομες θραύσεις, γ)επιτρέπουν μεγαλύτερες ταχύτητες
εργασίας, δ)έχουν μικρότερο βάρος
6)
Από τι εξαρτάται
η ευκαμψία των συρματόσχοινών;
Απ: Η ευκαμψία των συρματόσχοινων εξαρτάται κυρίως από
το πάχος των συρματιδίων και είναι τόσο μεγαλύτερη, όσο τα συρματίδια είναι
λεπτότερα. Δεν είναι όμως δυνατή η χρησιμοποίηση πολύ λεπτών συρμάτων, γιατί
αυτά φθείρονται ταχύτερα από τις τριβές και την οξείδωση, ενώ παράλληλα
αυξάνουν το κόστος της κατασκευής. Η ευκαμψία των συρματόσχοινων εξαρτάται
επίσης από τον αριθμό των δεσμών και τον τρόπο πλεξίματος τους.
7)
Για ποιο λόγο
λιπαίνονται τα συρματόσχοινα; Περιγράψτε τη διαδικασία λίπανσης.
Απ: Απαιτείται περιοδική λίπανση του συρματόσχοινου
για αποφυγή οξείδωσης. Πριν την λίπανση προηγείται επιμελής καθαρισμός από
τυχόν ακαθαρσίες όπως επίσης και απομάκρυνση του προηγούμενου λιπαντικού, το
οποίο πιθανόν να εμποδίσεις το νέο λιπαντικό να φτάσει στα συρματίδια. Η
λίπανση γίνεται με τα χέρια και με το κατάλληλο λιπαντικό που προτείνει ο
κατασκευαστής.
8)
Ποια είναι τα
πλεονεκτήματα της χρήσης αλυσίδων στις ανυψωτικές μηχανές;
Απ: α)λόγω της ευκαμψίας τους επιτρέπουν τη
χρησιμοποίηση τροχαλιών ή τυμπάνων μικρής διαμέτρου, β)έχουν μεγαλύτερη
διάρκεια ζωής από τα συρματόσχοινα.
9)
Από τι υλικό
κατασκευάζονται οι αλυσίδες με κρίκους; Σε ποια είδη διακρίνονται;
Απ: Κατασκευάζονται από μαλακό χάλυβα κυκλικής
διατομής σε ελλειπτικούς κρίκους με συγκολλητά τα άκρα τους. Διακρίνονται σε αλυσίδες : α) με κοντά
στοιχεία, β) με επιμήκη στοιχεία, γ) με στοιχεία ενισχυμένα στο μέσο.
10) Από τι αποτελούνται οι αρθρωτές αλυσίδες;
Απ: Οι αρθρωτές αλυσίδες αποτελούνται από κομμάτια
ελάσματος που συνδέονται μεταξύ τους με αξονίσκους (πείρους) και αποτελούν
αρθρωτά σύνολα. Ο αριθμός των ελασμάτων που συνδέονται στα άκρα κάθε πείρου
είναι συνήθως 2,4,6, ή 8 ελάσματα.
11) Ποιες είναι οι απαραίτητες ιδιότητες που πρέπει να
έχει ένα άγκιστρο για να χρησιμοποιείται σε μια ανυψωτική μηχανή;
Απ: α)να μην είναι ούτε πολύ βαρύ για να το χειρίζεται
εύκολα ο εργάτης, ούτε πολύ ελαφρύ για να μην απομακρύνεται από την κατακόρυφο,
β)να μπορεί να περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του, για εύκολη τοποθέτηση στο
βρόγχο με τον οποίο δένεται το βάρος, γ) να έχει κατάλληλο άνοιγμα για την
τοποθέτηση του βρόγχου.
12) Ποιοι ονομάζονται τροχοί αναστολής; Σε ποιες
κατηγορίες διακρίνονται;
Απ: Οι τροχοί αναστολής (καστάνιες) είναι μηχανισμοί που
επιτρέπουν την περιστροφή του άξονα τους κατά μια φορά, τη φορά ανόδου του
βάρους. Διακρίνονται σε : α)τροχούς αναστολής με οδόντωση, β)τροχούς αναστολής
με τριβή.
13) Περιγράψτε τη λειτουργία του τροχού αναστολής με
εξωτερική οδόντωση.
Απ: Αποτελείται από ένα δίσκο από χυτοσίδηρο που φέρει
εξωτερικά δόντια. Κατά τη φορά περιστροφής του βάρους ένας όνυχας ολισθαίνει
στα δόντια του τροχού και κατά τη φορά αυτή η περιστροφή είναι ελεύθερη. Κατά
την αντίθετη φορά ο όνυχας εμπλέκεται με ένα δόντι του τροχού και το σύστημα
ακινητοποιείται. Η περιστροφή για κάθοδο του βάρους είναι δυνατή μόνο με
ανύψωση του οδόντα.
14) Ποιες συσκευές ονομάζονται πέδες;
Απ: Πέδες (φρένα) είναι συσκευές οι οποίες με την
παρεμβολή αντίστασης τριβής, απορροφούν το μέρος εκείνο της ενέργειας από την
κάθοδο του βάρους, το οποίο θα προκαλούσε την επιτάχυνση του. Στην ανάγκη οι
πέδες απορροφούν όλη την ενέργεια επιτυγχάνοντας τέλεια ακινησία του βάρους.
15) Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι πέδες;
Άπ : α)πέδες με σιαγόνες, β) πέδες με ταινία,
γ)αυτόματες πέδες, δ)πέδες ειδικών κατασκευών
16) Από τι αποτελούνται οι ταινιοπέδες ; Πως λειτουργούν;
Πως πλεονεκτούν και που μειονεκτούν σε σχέση με τις πέδες με σιαγόνες;
Απ: Οι ταινιοπέδες αποτελούνται από χυτοσιδερένιο
δίσκο, στην επιφάνεια του οποίου συσφίγγεται με κατάλληλο μοχλό ταινία από
χάλυβα, που παρουσιάζει ελαστικότητα. Από την τριβή που αναπτύσσεται
προκαλείται ελάττωση της ταχύτητας καθόδου του βάρους μέχρι την τιμή 0. Οι
ταινιοπέδες πλεονεκτούν από τις πέδες με σιαγόνες, γιατί η πέδηση τους είναι
ηρεμότερη και με μεγαλύτερη ισχύ. Μειονεκτούν όμως γιατί καταπονούν την άτρακτο
τους σε κάμψη.
17) Ποιες είναι οι ενέργειες που πρέπει να εκτελούνται
κατά τη συστηματική επιθεώρηση και συντήρηση των συστημάτων ασφαλείας σε
ανυψωτικά μηχανήματα;
Απ: α)έλεγχος καλής λειτουργίας, β)σύσφιξη ή ρύθμιση
χαλαρών συνδέσεων και αρθρώσεων, γ)έλεγχος φθορών δοντιών, τροχών, ονύχων,
ταινιών, δ)λίπανση τριβόμενων μηχανισμών, ε)έλεγχος καθαρότητας σιαγόνων και
ταινιών και καθαρισμός τους, στ)τελικός έλεγχος καλής λειτουργίας.
18) Ποια είναι τα είδη κινητήρων που χρησιμοποιούνται
συνήθως για την κίνηση των ανυψωτικών μηχανημάτων;
Απ : Για συνεχές ρεύμα, χρησιμοποιούνται οι κινητήρες
σειράς, γιατί παρουσιάζουν μεγάλη ροπή στρέψης κατά την εκκίνηση. Για
εναλλασσόμενο ρεύμα, προτιμάμε τους ασύγχρονους κινητήρες με βραχυκυκλωμένο
δρομέα.
19) Ποια τροχαλία ονομάζεται πάγια ;
Απ: Πάγια ονομάζεται η τροχαλία που δε μετακινείται
μαζί με το βάρος, αλλά μόνο περιστρέφεται. Επειδή συντελεί μόνο στην αλλαγή
κατεύθυνσης της δύναμης, ονομάζεται και οδηγός τροχαλία.
20) Ποια τροχαλία ονομάζεται ελεύθερη;
Απ: Ελεύθερη λέγεται η τροχαλία, η οποία όχι μόνο
περιστρέφεται, αλλά και μετακινείται μαζί με το βάρος.
21) Από τι αποτελείται το κοινό πολύσπαστο; Περιγράψτε τη
λειτουργία του.
Απ: Αποτελείται από 2 ομάδες τροχαλιών: μια ομάδα
παγίων και μια ομάδα ελεύθερων. Οι τροχαλίες κάθε ομάδας στρέφονται γύρω από
τον κοινό άξονα. Το ένα άκρο του καλωδίου προσδένεται στην τροχαλιοθήκη των
παγίων τροχαλιών. Το καλώδιο περιβάλλει εναλλάξ μια πάγια και μια ελεύθερη
τροχαλία και στο άλλο άκρο του ενεργεί η δύναμη. Το βάρος εξαρτάται από το
πλαίσιο των ελεύθερων τροχαλιών.
22) Από τι αποτελείται το απλό βαρούλκο;
Απ: Το απλό βαρούλκο αποτελείται από άξονα που
στηρίζεται σε δυο έδρανα. Επάνω στον άξονα σφηνώνεται το τύμπανο, επάνω στο
οποίο περιτυλίγεται το καλώδιο. Επάνω στον άξονα προσαρμόζεται στρόφαλος, στον
οποίο ενεργεί η δύναμη του εργάτη.
23) Από τι αποτελείται το ηλεκτρικό βαρούλκο;
Απ: α) το τύμπανο, που φέρει αυλάκια για την περιέλιξη
του καλωδίου ή της αλυσίδας, β)ο ηλεκτρικός κινητήρας για την κίνηση του
φορτίου, γ) το σύστημα των οδοντωτών τροχών, μέσα σε κιβώτιο, για τη μετάδοση
της κίνησης, δ) η αυτόματη πέδη, για τη συγκράτηση του φορτίου όταν διακοπεί το
ρεύμα.
Ο Διδάσκων Καθηγητής
Νικολαΐδης Δημήτρης
ΠΕ12.04 Μηχανολόγος Μηχανικός
